logo morius
facebook ePUAP Biuletyn Informacji Publicznej

Wczesne wspomaganie rozwoju to specjalistyczne zajęcia, z których skorzystać mogą potrzebujące go dzieci do czasu rozpoczęcia nauki w szkole.

Wczesne wspomaganie rozwoju: co to jest?

Wczesne wspomaganie rozwoju (WWR) to specjalistyczne zajęcia, których celem jest wspieranie rozwoju dziecka we wszystkich sferach jego funkcjonowania. Zajęcia w ramach WWR prowadzone mogą być przez różnych specjalistów, bo zarówno przez psychologów, jak i pedagogów oraz  przez logopedów. Dokładny wybór zajęć uzależniony jest od potrzeb dziecka.

Głównymi zadaniami specjalistów WWR są:  

  • wspieranie rodziców dzieci objętych programem WWR, pomoc w zaakceptowaniu trudnej dla nich sytuacji, udzielanie informacji o dziecku i jego trudnościach, przygotowanie materiałów z ćwiczeniami, które rodzic może wykonywać z dzieckiem w domu; 

  • diagnoza funkcjonalna dziecka w zakresie funkcji poznawczych i społecznych oraz poznanie jego mocnych i słabych stron, przeprowadzona na podstawie badań diagnostycznych, obserwacji i wywiadu z opiekunem dziecka; 

  • opracowanie indywidualnego programu pomocy dziecku; program ten powinien być dopasowany do możliwości dziecka i uwzględniać wiele różnych oddziaływań terapeutycznych.

Przygotowując program pomocy, specjaliści sugerują się normami rozwojowymi i określają, jakie umiejętności powinno posiadać dziecko, aby uznać, że jego rozwój przebiega w sposób normatywny dla wieku. W przypadku stwierdzenia, że jakiś obszar/ obszary nie rozwijają się prawidłowo, są one przedmiotem oddziaływań WWR.  

Do oddziaływań tych mogą należeć: 

  • wspomaganie aktywności społecznej: 

    • wdrażanie do prawidłowego funkcjonowania w grupie, 

    • kształtowanie zachowań społecznych, 

    • angażowanie i zachęcanie do czynnego uczestnictwa w życiu grupy, 

    • zachęcanie do inicjowania i uczestniczenia we wspólnych zabawach z rówieśnikami, 

    • kształtowanie umiejętności dostosowywania się do obowiązujących zasad społecznych, 

    • zwiększanie kompetencji społecznych i umiejętności adaptacyjnych, 

    • kształtowanie wizualizacji zasad i oczekiwań społecznych, 

    • zwiększenie regulacji i samoświadomości emocjonalnej, 

    • praca nad regulacją zachowań; 

  • wspomaganie aktywności językowej: 

    • wzbogacenie słownictwa czynnego i biernego, 

    • ćwiczenia koncentracji, 

    • ćwiczenia uwagi słuchowej i wzrokowej, 

    • rozwijanie rozumienia języka, 

    • poszerzenie funkcji używania komunikatów słownych, 

    • nauka budowania dłuższych wypowiedzi, 

    • nauka rozumienia pytań, 

    • kształtowanie umiejętności dialogu, 

    • stymulacja rozwoju zabaw tematycznych, językowych i zabaw z regułami; 

  • wspomaganie aktywności poznawczej: 

    • wspomaganie kształtowania zdolności zapamiętywania, 

    • kształtowanie zdolności myślenia abstrakcyjnego, 

    • wspomaganie przetwarzania wzrokowo-przestrzennego, 

    • wspomaganie przetwarzania bodźców sensorycznych, 

    • wspieranie umiejętności koncentracji uwagi, 

    • pomoc w rozwijaniu mocnych stron i zainteresowań, 

    • stymulacja poznania wielozmysłowego. 

Ponadto w przypadku dzieci, u których stwierdza się zaburzenia psychoruchowe (duża i mała motoryka) lub zaburzenia będące wynikiem nieprawidłowości w rozwoju sensorycznym (zdolności związane ze zmysłem wzroku, słuchu, dotyku), oddziaływania WWR skupiają się na wyrównaniu deficytów w tych obszarach.  

Które dzieci mogą skorzystać z WWR?

Wczesne wspomaganie rozwoju przysługuje tym dzieciom, u których stwierdzone zostanie opóźnienie rozwoju. Mówiąc konkretnej, wśród problemów, których stwierdzenie bywa wskazaniem do WWR, wymienić można przede wszystkim:

  • zaburzenia ze spektrum autyzmu,
  • niepełnosprawność intelektualną,
  • opóźnienie rozwoju mowy,
  • opóźnienie rozwoju ruchowego,
  • znaczne wady wzroku,
  • deficyty słuchu.

Dzieci mogą korzystać z WWR od momentu stwierdzenia u nich nieprawidłowości rozwojowych do chwili rozpoczęcia przez nie nauki w szkole. Istotne jest, aby oddziaływania terapeutyczne wdrażać możliwie jak najwcześniej: im szybciej zostaną one rozpoczęte, tym większe stają się szanse na to, że uda się zniwelować deficyty rozwojowe u dziecka.

Co zrobić, aby dziecko mogło korzystać z WWR?

Do tego, aby dziecko mogło korzystać z wczesnego wspomagania rozwoju, konieczne jest posiadanie orzeczenia o potrzebie WWR. Takie orzeczenie uzyskać można w poradni psychologiczno-pedagogicznej (PPP).

WWR to pomoc nie tylko dla dziecka

Wczesne wspomaganie rozwoju pomaga nie tylko dziecku, ale i jego rodzinie. Opiekunom zapewniana jest chociażby psychoedukacja, której istotą jest wyjaśnianie, skąd mogą brać się występujące u malucha trudności, a także informowanie o tym, jak rodzice powinni reagować w razie przejawiania przez ich pociechę nieprawidłowych zachowań.